گفتگوی منتشر نشده ای با زنده یاد فقید عابد اسکانی در زمستان ۱۳۹۲ در شهر سراوان

مصاحبه کننده : محمد صدیق دهواری

تاریخ : بهمن ماه ۱۳۹۲

زمان : ۲۵ دقیقه

زبان گفتگو : بلوچی

ویرایش : عارف خدابنده

در این گفتگو استاد عابد اسکانی از مترجمین قرآن به زبان بلوچی توسط قاضی عبدالصمد سربازی و مولانا حضور بخش جتوئی هم چنین سفر خود به کویت و جایگاه زبان بلوچی سخن می گوید در این دیدار که مرحوم عبدالرشید دهواری، سید منصو ر بزرگ زاده، عبدالمجیداحلال زهی، حافظ محمد امین دهواری، عابد حسین بارک زهی، وحاج غلام رسول دهواری نیز حضور داشتند.

استاد عابد آسکانی شخصیت خستگی‌ناپذیر بلوچ

 به قلم محمد صدیق دهواری(روزنامه روچ شماه سیزدهم شانزدهم بهمن ماه صفحه 7)

با ده‌ها کتاب ارزشمند؛ شاعری توانا؛ با دغدغه‌های ستودنی؛ گنجینه‌ای مثال‌زدنی از تاریخ؛ ادبیات، فرهنگ و دانش‌های دینی جامعه بلوچستان 

کوشش‌های وی در چاپ و بازنشر کتاب‌های مولفان و مورخان بلوچ در خور تقدیر وستایش است.

با زندگی پر فراز ونشیب ادبی واجتماعی وآموزشی، تلاشگری وافر در ترویج فرهنگ وزبان بلوچی، از مسولیت انتشارات وموسسات بلوچی تا سردبیری ماهنامه سوغات یکی از قدیمی‌ترین نشریات زبان بلوچی منتشر شده درکراچی

نشریه‌ای که توسط یکی از پرکارترین مولفان بلوچ مرحوم خیرمحمد ندوی مترجم قرآن کریم به زبان بلوچی پایه ریزی شده بود.

مسولیت موسسه سیدهاشمی اکیدمی در کراچی از سال ۱۹۸۳ تا ۱۹۸۹ برای او فرصتی مناسب بود تا در کنار دیگر اساتید واهل قلم وفکر واندیشه بتوانند بزرگترین گنجینه لغات بلوچی به بلوچی اثر جاودان وماندگار شهسوار عرصه فرهنگ وزبان بلوچی استاد سید ظهور شاه هاشمی را به زیور طبع بسپارند.

او با چنگ ودندان وتلاش وافر وخستگی ناپدیز خویش به مدت سه سال تمام نشریه بهار را با تمامی مرارت‌ها وکارشکنی ها منتشر ساخت تا بتواند ادی دین نسبت به زبان مادری داشته باشد.

شعر ونثر استاد عابد اسکانی سبب جذابیت وپویائی نظم ونثر زبان بلوچی شده است به طوری که در شعر او طنز، عرفان، تحلیل، روشنگری، دردهای اجتماعی به خوبی ترسیم شده است.

چشین شومء شانزده نخستین اثر طنز استاد عابد اسکانی است که دران دردهای اجتماعی به صورت طنز بیان شده است.

استاد عابد اسکانی متولد ۱۹۵۶ میلادی است که به مدت پنح سال به تحصیلات علوم دینی پرداخت واین امر سبب شده در نظم ونثر او بر ترویج معارف اسلامی تاکید زیادی شود وهمواره با نصایح گهربار اسلامی هدایتگر وروشنگر جامعه گردد.

گرچه به تعبیر استاد عابد آسکانی هر بیسوادی که خواندن ونوشتن بلدنباشد می تواند به آسانی شعر گوید وآن را حفظ کند ولی نثر این ویژگی را ندارد بلکه خود میدانی وسیع ودیگر است که در داستان نویسی مهارت خاصی می طلبد واستاد خود توانسته است در داستان هایش برگرفته از رخدادهای تاریخی واجتماعی ویا تصورات ذهنی خویش خواننده را به سوی وحدت واتفاق ودوری از تعصبات جاهلانه سوق دهد.

امروزه از استاد عابد اسکانی با تاثیر گیری وشاگردی درمکتب استاد سیدظهورشاه هاشمی می توان به عنوان یکی از بزرگترین اساتید زبان وادبیات بلوچی یادکرد که هنوز فرصت کافی برای نشر همه ٍآثارش فراهم نشده است ولی با این حال ذره ای از نوشتن باز نمانده، باشد که در حیات او شاهد چاپ ونشر همه آثارش باشیم .

یورش لشکرذوالفقار علی بوتو با همکاری محمد رضا پهلوی در سال ۱۹۵۷ میلادی بر مردم بلوچستان پاکستان وکشتار بی رحمانه آنان سبب شد دردورنج آه ومظلومیت مردم بلوچستان را در قالب شعر بیان دارد به طوری که چهل سال قلم زدن او در این عرصه از او شخصتی توانا وخستگی‌ناپذیر ساخته است وهمواره بر حفظ ارزش‌ها واداب ورسوم وترویج ونگارش به زبان بلوچی تاکید نماید.

مزن هورء بلوچ لچه کار؛ چشین شومء شانزده، شهسا، سریمیگین بازار، میرجنگی ء میر زنگی، بی بی سازینء

دادشاه، مسکین میدان، ترسین ترانگ، چشین نیک ء ونگهبت برخی از آاثار استاد عابد اسکانی در نظم ونثر هستند.

Youtube

Spotify