مصاحبه کننده : محمد صدیق دهواری

تاریخ : مهر ماه ۱۴۰۳

زمان : یک ساعت و ۴۳ دقیقه

زبان گفتگو : بلوچی

ویرایش : عارف خدابنده

دکتر محمد اریش از چهره‌های علمی برجسته و از پزشکان پیشگام سیستان و بلوچستان است که نام او در عرصه چشم‌پزشکی ایران و جهان با افتخار یاد می‌شود. 

ایشان زاده‌ی سال ۱۳۳۴ در خانواده‌ای اهل علم و طریقت چشم به جهان گشود. دوران کودکی و تحصیلات ابتدایی خود را در کویت گذراند و سپس برای تحصیلات عالیه به دانشگاه کراچی پاکستان رفت. در ادامه، تحصیلات تکمیلی خود را در دانشگاه کمبریج لندن ادامه داد و سپس موفق به اخذ مدرک فوق‌تخصصی در رشته‌ی نوراُفتالمولوژی و گلوکوم از دانشگاه سلطنتی جراحان ادینبرو و دانشگاه سلطنتی جراحان و پزشکان ایرلند گردیدپدرش از پیروان طریقت قادریه بود؛ هنگامی‌که محمد جوان تصمیم به تحصیل در رشته پزشکی گرفت، پدرش برای مشورت و اطمینان خاطر، رهسپار بغداد شد و در آرامگاه شیخ عبدالقادر گیَلانی با یکی از پیران طریقت قادریه دیدار و مشورت کرد. که با پاسخ مثبت و موافقت مسیر پزشکی را ادامه داد

دکتر اریش.در گردهمایی جهانی گلوکوم در انگلستان، روشی نوین برای جراحی بیماران گلوکوم ارائه کرد که با نام «ایران» به ثبت رسیده است. این دستاورد، افتخاری جهانی برای پزشکی ایران و بلوچستان به شمار می‌آید. پیش از این نیز دکتر اریش در همایش‌ها و کنگره‌های علمی بین‌المللی متعدد شرکت کرده و مقالات متعددی در زمینه چشم‌پزشکی و علوم بینایی ارائه داده است.

پس از سال‌ها زندگی و پژوهش در محیط‌های علمی خارج از کشور، دکتر اریش خدمت در بلوچستان را بر اقامت درخارج ترجیح داد. و به زاهدان بازگشت و با همت و فروتنی، از پیشگامان خدمات درمانی نوین در استان شد. در دانشگاه علوم پزشکی زاهدان به عنوان دانشیار چشم، در کنار آموزش، پژوهش و داوری پایان‌نامه‌های تخصصی، به درمان بیماران نیز می‌پردازد. همچنین، معاون آموزشی بیمارستان تخصصی الزهرا(س) زاهدان و بازرس انجمن چشم‌پزشکی استان سیستان و بلوچستان در کارنامه اجرائی دارد.

تاکنون بیش از صدها عمل جراحی چشم از جمله آب‌مروارید، ناخنک، مجرای اشکی، لازِک، لیزیک، پی‌آرکی، و درمان آب‌سیاه (گلوکوم) را انجام داده و در بسیاری از موارد با روش‌های ابتکاری و کم‌تهاجمی (بدون بخیه) بیماران را درمان کرده است.

با وجود سال‌ها تحصیل و کار در بیرون از مرزهای ایران، دکتر اریش هویت فرهنگی و زبان مادری بلوچی را با افتخار حفظ کرده است. او در کنار زبان فارسی، با مردم و بیمارانش به زبان بلوچی سخن می‌گوید و پیوند خود را با زادگاه پدری‌اش، کیشکور، همچنان زنده نگه داشته است.

در چهاردهمین جشنواره چشم‌پزشکی ایران، او به عنوان پزشک موفق کشور برگزیده شد؛ و از دید جامعه پزشکی ایران، نمونه‌ای از پزشکانی است که «دانش جهانی را در خدمت مردم خویش» قرار داده‌اند.

در این گفتگو از تولد و تحصیلات خود در کویت و کراچی و لندن و سوابق خانوادگی، حمله صدام به کویت و بازگشت به وطن سخن می گوید.

متن از : محمد صدیق دهواری

وب سایت تاریخ شفاهی بلوچستان

در یوتیوب

در اسپاتیفای