ប្រវត្តិរ៉ុកកែតអវកាសរុស្ស៊ីធុន Soyuz
Description
រុស្ស៊ី គឺជាប្រទេសមហាអំណាចដ៏ចម្បងមួយ នៅក្នុងវិស័យអវកាស នៅក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន ជាមួយនឹងបច្ចេកវិទ្យារ៉ុកកែត និងយានអវកាស ដ៏ល្បីល្បាញមួយនៅលើពិភពលោក គឺ សូយូស (Soyuz)។ Soyuz ជាបច្ចេកវិទ្យាបន្សល់ទុកតាំងពីសម័យសហភាពសូវៀត ហើយត្រូវបានអភិវឌ្ឍចេញពីបច្ចេកវិទ្យារ៉ុកកែត V2 របស់អាល្លឺម៉ង់ ដោយវិស្វករសូវៀត ឈ្មោះ Sergei Korolev ដែលត្រូវបានគេចាត់ទុកជាបិតានៃកម្មវិធីអវកាសសូវៀត។
Sergei Pavlovich Korolev កើតនៅឆ្នាំ១៩០៧ នៅហ្ស៊ីតូមៀរ (Zhytomyr) ប្រទេសអ៊ុយក្រែន ដែលកាលណោះ ស្ថិតនៅក្នុងរង្វង់ចក្រភពរុស្ស៊ី និងក្រោយមកទៀត ជារដ្ឋមួយ ក្នុងសហភាពសូវៀត។ Korolev បានបញ្ចប់ការសិក្សាពីសាលាប៉ូលីតិចនិកក្រុងកៀវ និងពីសកលវិទ្យាល័យម៉ូស្គូ ដោយចាប់យកជំនាញខាងវិស្វកម្មយន្តហោះ និងម៉ូទ័ររ៉ុកកែត ហើយបានបង្កើតក្រុមការងារស្រាវជ្រាវផ្នែករ៉ុកកែតអវកាសមួយ ដែលបានទទួលជោគជ័យក្នុងការផលិតរ៉ុកកែតប្រើឥន្ធនៈរាវជាលើកទីមួយ ក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តសូវៀត នៅឆ្នាំ១៩៣៣។
ក៏ប៉ុន្តែ ប៉ុន្មានឆ្នាំក្រោយមកទៀត Korolev បានក្លាយជាជនរងគ្រោះ ដោយនយោបាយឃោរឃៅនៃរបបស្តាលីន ហើយបានក្លាយជាអ្នកទោសនយោបាយ នៅឆ្នាំ១៩៣៨។ Korolev ត្រូវបានគេធ្វើទារុណកម្មក្នុងគុក ហើយត្រូវបានគេបញ្ជូនទៅដាក់ក្នុងគុកនៅស៊ីបេរីជាច្រើនខែ មុននឹងត្រូវបានគេបញ្ជូនមកម៉ូស្គូវិញ ហើយតាមរយៈអន្តរាគមន៍របស់ Andrei Tupolev (អ្នកបង្កើតយន្តហោះធុន Tupolev) Sergei Korolev ក៏ត្រូវបានគេដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងក្រុមស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្រ្តមួយ ជាមួយអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តផ្សេងទៀតដែលជាប់ទោសនយោបាយដូចគ្នា។
នៅក្នុងអំឡុងពេលនោះ រុស្ស៊ីកំពុងស្ថិតក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី២ ហើយ Korolev ត្រូវបានគេចាត់ឲ្យទទួលបន្ទុកដឹកនាំស្រាវជ្រាវផលិតរ៉ុកកែត ដើម្បីប្រជែងជាមួយនឹងរ៉ុកកែត V2 របស់អាល្លឺម៉ង់ ហើយនៅឆ្នាំ១៩៤៥ នៅក្រោយពេលកងទ័ពសូវៀត វាយដណ្តើមកាន់កាប់ទីតាំងរ៉ុកកែតរបស់អាល្លឺម៉ង់ ដោយរឹបអូសបានទាំងតួរ៉ុកកែត និងប្លង់រ៉ុកកែត V2, Korolev ក៏ត្រូវបានគេបញ្ជូនឲ្យទៅអាល្លឺម៉ង់ ដើម្បីមើលការខុសត្រូវក្នុងការនាំយកបច្ចេកវិទ្យារ៉ុកកែត V2 នេះទៅផលិតជារ៉ុកកែតថ្មី សម្រាប់សហភាពសូវៀត។
ចេញពីម៉ូដែលរ៉ុកកែត V2 នេះ Korolev បានផលិតចេញជាមីស៊ីលបាលីស្ទិករយៈចម្ងាយខ្លីមួយប្រភេទ ដែលគេឲ្យឈ្មោះថា Scud ហើយដែលត្រូវបានគេប្រើជាទូទៅ នៅក្នុងអំឡុងសម័យសង្គ្រាមត្រជាក់។ បន្ទាប់មកទៀត នៅឆ្នាំ១៩៥៣ Korolev បានចាប់ផ្តើមរៀបចំផលិតរ៉ុកកែតប្រភេទថ្មីមួយទៀត គឺរ៉ុកកែតធុន R-7 ដែលជាមីស៊ីលបាលីស្ទិកអន្តរទ្វីបដំបូងបង្អស់នៅលើពិភពលោក អាចបាញ់បានចម្ងាយរហូតដល់ទៅ ៨០០០គីឡូម៉ែត្រ ហើយអាចផ្ទុកក្បាលគ្រាប់នុយក្លេអ៊ែរ កម្លាំង ពី៣ ទៅ ៥មេហ្កាតោន។
ក៏ប៉ុន្តែ ក្រៅពីជាមីស៊ីលបាលីស្ទិកអន្តរទ្វីបផ្ទុកក្បាលគ្រាប់នុយក្លេអ៊ែរ R-7 ក៏ត្រូវបានគេយកទៅប្រើជារ៉ុកកែតអវកាសផងដែរ... ជារ៉ុកកែតអវកាស ដែលបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់បំផុត នៅក្នុងវិស័យអវកាសរបស់សូវៀត។
R-7 គឺជាប្រភេទរ៉ុកកែត ដែលមានពីរកំណាត់ ដោយនៅកំណាត់ទីមួយ មានតួរ៉ុកកែតធំមួយនៅចំកណ្តាល បំពាក់ទៅដោយម៉ូទ័រ (ធុន RD-108)ចំនួន ២គ្រឿង អមទៅដោយប៊ូស្ទ័រចំនួន ៤ នៅជុំវិញ ដោយប៊ូស្ទ័រនីមួយៗ បំពាក់ទៅដោយម៉ូទ័រ (ធុន RD-107)ចំនួន ១គ្រឿង។
ខុសពីរ៉ុកកែតអវកាសភាគច្រើន ដែលមានប៊ូស្ទ័រប្រើឥន្ធនៈរឹង ប៊ូស្ទ័រទាំង ៤គ្រឿង របស់រ៉ុកកែតធុន R-7 គឺជាប្រភេទរ៉ុកកែតប្រើឥន្ធនៈរាវ ដែលមានន័យថា នៅក្នុងរ៉ុកកែត R-7 ទាំងមូល រាប់ចាប់តាំងពីប៊ូស្ទ័រ តួរ៉ុកកែតកំណាត់ទីមួយ រហូតទៅដល់កំណាត់ទីពីរ សុទ្ធតែប្រើឥន្ធនៈរាវដូចគ្នាទាំងអស់ គឺឥន្ធនៈប្រភេទ KeroLox ពោលគឺ កេរ៉ូសែន និងអុកស៊ីសែនរាវ។
រ៉ុកកែត R-7 ត្រូវបានគេបាញ់បង្ហោះប្រកបដោយជោគជ័យជាលើកទីមួយ នៅថ្ងៃទី២១ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៥៧។ នៅថ្ងៃទី៤ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៥៧ រ៉ុកកែត R-7 ត្រូវបានគេយកទៅប្រើ ដើម្បីបាញ់បង្ហោះផ្កាយរណបដំបូងបង្អស់នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តមនុស្សជាតិ គឺផ្កាយរណប Sputnik។
មួយខែក្រោយមកទៀត នៅថ្ងៃទី៣ វិច្ឆិកា នៅក្នុងពេលដែលសហរដ្ឋអាមេរិកនៅមិនទាន់បានទទួលជោគជ័យ ក្នុងការបាញ់បង្ហោះផ្កាយរណបបានមួយគ្រឿងនៅឡើយ Korolev និងក្រុមការងារបានប្រើរ៉ុកកែត R-7 ដើម្បីបាញ់បង្ហោះយានអវកាសទីពីរ ទៅក្នុងគន្លងតារាវិថី។ បេសកកម្មនេះត្រូវបានគេឲ្យឈ្មោះថា Sputnik-2 ដែលនៅលើនោះ មានដឹកឆ្កែឈ្មោះ “ឡៃកា” ទៅជាមួយ ដោយត្រូវបានបាញ់បង្ហោះប្រកបដោយជោគជ័យ ទៅដាក់ក្នុងគន្លងតារាវិថី។
ចាប់ពីពេលនោះមកKorolev និង រ៉ុកកែត R-7 បានសម្រេចជោគជ័យជាប្រវត្តិសាស្រ្តជាច្រើនផ្សេងទៀតជាបន្តបន្ទាប់គ្នា៖ ការបញ្ជូនយានគ្មានមនុស្សបើកទៅកាន់ព្រះចន្ទជាលើកទីមួយ ថតយករូបភាពពីផ្នែកម្ខាងទៀតរបស់ព្រះចន្ទជាលើកទីមួយ បញ្ជូនយានគ្មានមនុស្សបើកចេញពីផែនដី សំដៅទៅហោះកាត់ភពផ្សេងជាលើកទីមួយ គឺភពសុក្រ និងចុងក្រោយ គឺការបញ្ជូនមនុស្សទៅក្នុងទីអវកាសជាលើកទីមួយ គឺបេសកកម្ម Vostok ដឹកអវកាសយានិក យូរី ហ្កាហ្ការីន ទៅធ្វើដំណើរក្នុងគន្លងតារាវិថីមួយជុំផែនដី មុននឹងវិលត្រឡប់មកចុះលើផែនដីវិញដោយសុវត្ថិភាព នៅថ្ងៃទី១២ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៦១។
Korolev ក៏បានរៀបចំផែនការបញ្ជូនមនុស្សទៅចុះចតលើដីព្រះចន្ទផងដែរ ដើម្បីប្រជែងជាមួយអាមេរិក ដោយក្នុងផែនការនេះ Korolev គ្រោងផលិតរ៉ុកកែតថ្មីស្រឡាងមួយទៀត គឺរ៉ុកកែតធុន N-1 ដែលគេអាចនិយាយបានថា ជាគូប្រជែងជាមួយនឹងរ៉ុកកែត Saturn-V របស់អាមេរិក និងយានអវកាសធុន សូយូស (Soyuz) ដែលជាគូប្រជែងជាមួយនឹងយានអាប៉ូឡូ។
ក៏ប៉ុន្តែ គម្រោងរ៉ុកកែត N-1 របស់ Korolev នេះ ត្រូវជាប់គាំងអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ រហូតទាល់តែដល់ឆ្នាំ១៩៦៤ ទើប Korolev បានទទួលភ្លើងខៀវឲ្យចាប់ផ្តើមគម្រោង ដោយមកទល់នឹងពេលនោះ គម្រោងទៅកាន់ព្រះចន្ទរបស់ទីភ្នាក់ងារណាសាអាមេរិកបានចាប់ផ្តើមធ្វើយ៉ាងពេញទំហឹង តាំងពីឆ្នាំ១៩៦១មកម៉្លេះ។
ក្រៅពីចាប់ផ្តើមយឺតជាងអាមេរិករហូតដល់ទៅ៣ឆ្នាំ គម្រោងទៅកាន់ព្រះចន្ទរបស់សូវៀតត្រូវប្រឈមនឹងបញ្ហាដ៏ធំមួយទៀត គឺនៅឆ្នាំ១៩៦៥ ត្រឹមតែមួយឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ ក្រោយពីគម្រោងរ៉ុកកែត N-1 បានទទួលភ្លើងខៀវពីរដ្ឋាភិបាល Korolev ក៏ធ្លាក់ខ្លួនឈឺ ដោយកើតជំងឺមហារីក ហើយទទួលមរណភាព នៅឆ្នាំ១៩៦៦។
ក្រោយមរណភាពរបស់ Korolev កម្មវិធីអវកាសរបស់សូវៀតក៏ត្រូវជួបនឹងបញ្ហា ហើយគម្រោងផលិតរ៉ុកកែត N-1 ក៏កាន់តែយឺតយ៉ាវខ្លាំងឡើង ប្រជែងមិនឈ្នះគម្រោងអាប៉ូឡូរបស់អាមេរិក ដែលបានទទួលជោគជ័យក្នុងការបញ្ជូនអវកាសយានិកឲ្យទៅចុះចតលើដីព្រះចន្ទ នៅឆ្នាំ១៩៦៩។
៥ឆ្នាំក្រោយមកទៀត នៅឆ្នាំ១៩៧៤ សូវៀតក៏បានសម្រេចលុបចោលគម្រោងផលិតរ៉ុកកែត N-1 ដោយទុកតែគម្រោងផលិតយានអវកាសសូយូស ជាមួយនឹងរ៉ុកកែត R-7 ដែលបន្សល់ទុកពីសម័យ Korolev។ រ៉ុកកែត R-7 ដែលត្រូវបានគេយកទៅប្រើជាប់ជាប្រចាំ នៅក្នុងវិស័យអវកាសសូវៀត និងបន្ទាប់មកទៀត វិស័យអវកាសរុស្ស៊ី នៅក្រោយការដួលរលំសហភាពសូវៀត។
នៅក្នុងរយៈពេលជាង ៦០ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ រ៉ុកកែត R-7 ត្រូវបានគេយកទៅកែលម្អ និងផលិតចេញជាប្រភេទផ្សេងៗគ្នា ពីជំនាន់មួយទៅជំនាន់មួយ ដោយរ៉ុកកែត R-7 ជំនាន់ចុងក្រោយបង្អស់ នៅតែត្រូវបានគេបន្តប្រើជាប់ជាប្រចាំរហូតមកទល់នឹងសព្វថ្ងៃ ហើយដែលត្រូវបានគេឲ្យឈ្មោះថា <
United States
