Discoverប្រវត្តិសាស្រ្តពិភពលោករូបវិទ្យាកង់ទិក៖ អាញស្តាញ និងទ្រឹស្តី “កង់តាពន្លឺ”
រូបវិទ្យាកង់ទិក៖ អាញស្តាញ និងទ្រឹស្តី “កង់តាពន្លឺ”

រូបវិទ្យាកង់ទិក៖ អាញស្តាញ និងទ្រឹស្តី “កង់តាពន្លឺ”

Update: 2022-09-12
Share

Description

អាល់ប៊ែរ អាញស្តាញ (Albert Einstein) ត្រូវ​បាន​គេស្គាល់​ជាទូទៅ តាមរយៈ​ទ្រឹស្តី Relativity ក៏ប៉ុន្តែ របកគំហើញ ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​អាញស្តាញ​បាន​ទទួល​រង្វាន់​ណូបែល​រូបវិទ្យា គឺទាក់ទងនឹង​ឥទ្ធិពល​ហ្វូតូអេឡិចទ្រិក (Photoelectric effect) ហើយ​ដែលនាំ​ទៅដល់​ទ្រឹស្តី​ដ៏ចម្បងមួយ នៅ​ក្នុង​រូបវិទ្យាកង់ទិក គឺ​ទ្រឹស្តីដែលថា ពន្លឺ​ត្រូវ​ផ្សំឡើង​ដោយ​ភាគល្អិត ដែលគេហៅថា "កង់តា" ហើយដែល​ក្រោយមក​ត្រូវបាន​គេ​ហៅថា "ហ្វូតុង" (Photon)។

នៅក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១៩០០ អ្នកប្រាជ្ញអាល្លឺម៉ង់ ឈ្មោះ Max Planck ដែល​សិក្សា​ទៅលើ​ភាពចម្លែក នៅ​ក្នុង​ទំនាក់ទំនង រវាង​សីតុណ្ហភាព ហ្វ្រេកង់ និង​ពណ៌​របស់​ពន្លឺ បាន​រកឃើញ​សមីការ និង​ទ្រឹស្តីមួយ ដែលគេ​ឲ្យឈ្មោះ​ថា Planck’s Law ហើយ​ដែល​កំណត់​ថា ថាមពល ​(ដូចជា​ថាមពល​ដែល​ចេញ​ពីពន្លឺជាដើម) មិនមែន​ជាលំហូរ​​ជាប់គ្នាឥតដាច់នោះទេ ផ្ទុយ​ទៅវិញ គឺ​ផ្សំឡើង​ដោយ​បណ្តុំថាមពលដាច់ៗពីគ្នា ដែល​គេ​ឲ្យ​ឈ្មោះ​ថា “កង់តា” (Quanta)។

ទ្រឹស្តីនេះ​បាន​ស្រាយចម្ងល់​ទាក់ទងនឹង​សីតុណ្ហភាព និង​ពណ៌​របស់​ពន្លឺ (Ultraviolet Catastrophe) ក៏ប៉ុន្តែ វា​បង្កើត​ជា​ចម្ងល់​ថ្មីមួយទៀត ទាក់ទង​ទៅនឹង​ធម្មជាតិ​របស់​ពន្លឺ​ដោយ​ផ្ទាល់។

គិតមក​ទល់​នឹង​ដើមសតវត្សរ៍​ទី២០​នោះ អ្នកវិទ្យាសាស្រ្ត​ជាទូទៅ​ជឿ​ថា ពន្លឺ​គឺ​ជា​លំហូរឥតដាច់។ ពន្លឺ​​ជា​រលក​ដែល​បង្កើត​ជា​ហ្វ្រេកង់ខុសៗគ្នា។ “ពន្លឺ​ជារលក” មិនត្រឹមតែ​ជា​ទ្រឹស្តីនោះទេ ក៏ប៉ុន្តែ ក៏​ត្រូវ​បាន​បង្ហាញឲ្យ​ឃើញ​ផងដែរ នៅ​ក្នុង​ការ​សង្កេត និង​ការធ្វើ​ពិសោធន៍​​ជាក់ស្តែង ដោយ​អ្នក​វិទ្យាសាស្រ្ត​មុនៗ។

អាញស្តាញវិញ នៅ​ក្នុង​ការសិក្សាចុះផ្សាយ​នៅ​ឆ្នាំ១៩០៥ បាន​រុះរើឡើងវិញ​ទាំងស្រុង​នូវ​ទ្រឹស្តីវិទ្យាសាស្រ្ត​តាំងពី​រាប់​រយឆ្នាំមុន ដោយ​បានកំណត់​ថា ពន្លឺ​គឺ​ផ្សំឡើង​ដោយ​បណ្តុំថាមពល​ដាច់ៗពីគ្នា ប្រៀបដូចជា​ភាគល្អិត ដែល​នៅពេលនោះ គេហៅថា “កង់តា​ពន្លឺ” ហើយ​ដែល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ គេ​ស្គាល់ជាទូទៅ​ថា “ហ្វូតុង”។

តាមរយៈ​ទ្រឹស្តី​ អំពី​ “កង់តាពន្លឺ” នេះ អ្វីដែល​ Max Planck បានរកឃើញ​ត្រឹមជា​សមីការ​គណិតវិទ្យា ត្រូវ​បាន​ពន្យល់​បកស្រាយ​ទៅតាម​លក្ខណៈ​រូបវិទ្យា​ដោយ​អាល់ប៊ែរ អាញស្តាញ ហើយ​ទ្រឹស្តី “កង់តាពន្លឺ” នេះ គឺ​ជា​ចំណុច​របត់​ដ៏​ចម្បងមួយ នៅ​ក្នុង​ការ​យល់​ដឹង​របស់​យើង​ទៅលើ​ពន្លឺ ហើយ​ក៏​ជា​ដំណើរវិវឌ្ឍ​ដ៏​ចម្បងមួយ​ផងដែរ នៃ​ទ្រឹស្តី​រូបវិទ្យាកង់ទិក៕

Comments 
In Channel
loading
00:00
00:00
x

0.5x

0.8x

1.0x

1.25x

1.5x

2.0x

3.0x

Sleep Timer

Off

End of Episode

5 Minutes

10 Minutes

15 Minutes

30 Minutes

45 Minutes

60 Minutes

120 Minutes

រូបវិទ្យាកង់ទិក៖ អាញស្តាញ និងទ្រឹស្តី “កង់តាពន្លឺ”

រូបវិទ្យាកង់ទិក៖ អាញស្តាញ និងទ្រឹស្តី “កង់តាពន្លឺ”

RFI ខេមរភាសា / Khmer