[ سورة الحج (۲۲): الآيات ۵۲ الى ۵۵ ]: «تمنّای حسود – القای شیطان – نسخ رحمان»

وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رَسُولٍ وَ لا نَبِيٍّ إِلاَّ إِذا تَمَنَّى أَلْقَى الشَّيْطانُ فِي أُمْنِيَّتِهِ فَيَنْسَخُ اللَّهُ ما يُلْقِي الشَّيْطانُ ثُمَّ يُحْكِمُ اللَّهُ آياتِهِ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ (۵۲)

و پيش از تو [نيز] هيچ رسول و پيامبرى را نفرستاديم جز اينكه هر گاه چيزى تلاوت مى‏‌نمود، شيطان در تلاوتش القاى [شبهه‏] مى‌‏كرد. پس خدا آنچه را شيطان القا مى‏‌كرد محو مى‏‌گردانيد، سپس خدا آيات خود را استوار مى‏‌ساخت، و خدا داناى حكيم است.

لِيَجْعَلَ ما يُلْقِي الشَّيْطانُ فِتْنَةً لِلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَ الْقاسِيَةِ قُلُوبُهُمْ وَ إِنَّ الظَّالِمِينَ لَفِي شِقاقٍ بَعِيدٍ (۵۳)

تا آنچه را كه شيطان القا مى‌‏كند، براى كسانى كه در دلهايشان بيمارى است و [نيز] براى سنگدلان آزمايشى گرداند، و ستمگران در ستيزه‏‌اى بس دور و درازند.

وَ لِيَعْلَمَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ فَيُؤْمِنُوا بِهِ فَتُخْبِتَ لَهُ قُلُوبُهُمْ وَ إِنَّ اللَّهَ لَهادِ الَّذِينَ آمَنُوا إِلى‏ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ (۵۴)

و تا آنان كه دانش يافته‌‏اند بدانند كه اين [قرآن‏] حق است [و] از جانب پروردگار توست. و بدان ايمان آورند و دلهايشان براى او خاضع گردد. و به راستى خداوند كسانى را كه ايمان آورده‏‌اند، به سوى راهى راست راهبر است.

وَ لا يَزالُ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي مِرْيَةٍ مِنْهُ حَتَّى تَأْتِيَهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً أَوْ يَأْتِيَهُمْ عَذابُ يَوْمٍ عَقِيمٍ (۵۵)

و[لى‏] كسانى كه كفر ورزيده‌‏اند، همواره از آن در ترديدند، تا بناگاه قيامت براى آنان فرا رسد، يا عذاب روزى بدفرجام به سراغشان بيايد.

امام باقر عليه السلام:

الإمامُ الباقرُ عليه السلام ـ و قد كَتبَ إلى رجُلٍ يَشكو إلَيهِ لَمَما يَخطِرُ على بالِهِ ـ :

إنَّ اللّه َ عَزَّ و جلَّ إن شاءَ ثَبّتَكَ فلا يَجعَلُ لإبليسَ علَيكَ طَريقا ،

قد شَكا قَومٌ إلَى النَّبيِّ صلى الله عليه و آله لَمَما يَعرِضُ لَهُم لَأن تَهوي بِهِمُ الرِّيحُ.

[«أو تهوي به الريح»: أي عصفت به حتى هوت به في المطارح البعيدة.(کتاب لغت مجمع البحرين)]

أو يُقَطَّعوا أحَبُّ إلَيهِم مِن أن يَتَكلَّموا بهِ ،

فقالَ رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله :

أ تَجِدونَ ذلكَ ؟

قالوا : نَعَم ،

فقالَ : و الّذي نَفسي بِيَدِهِ إنَّ ذلكَ لَصَريحُ الإيمانِ،

فإذا وَجَدتُموهُ فقُولوا:

آمَنّا باللّهِ و رسولِهِ و لا حَولَ و لا قُوَّةَ إلاّ باللّهِ.

امام باقر عليه السلام ـ در پاسخ به مردى كه به ايشان نامه نوشته و در آن از وسوسه‌هايى كه به ذهنش خطور مى‌كند شكايت كرده بود ـ نوشت:

اگر خداوند عزّ و جلّ بخواهد، تو را ثبات [عقيده] مى‌بخشد و راه نفوذ شيطان را در تو مى‌بندد.

به پيامبر صلى الله عليه و آله نيز عدّه‌اى از وسوسه‌هاى ذهنى خود شكايت كردند،

وسوسه‌هايى كه دوست داشتند باد آنان را به جاهاى دور دست پرتاب كند و يا قطعه قطعه شوند اما آنها را به زبان نياورند.

اما رسول خدا صلى الله عليه و آله به ايشان فرمود:

سوگند به آنكه جانم در دست اوست، اين همان ايمان ناب است.

هرگاه با اين وسوسه ها رو به رو شديد بگوييد:

آمنّا باللّه و رسوله و لا حول و لا قوّة الاّ باللّه.

امام باقر عليه السلام:

إنَّ رجُلاً أتى رسولَ اللّه ِ صلى الله عليه و آله فقالَ :

يا رسولَ اللّه ِ إنّني نافِقتُ ،

فقال : و اللّه ِ، ما نافَقتَ و لو نافَقتَ ما أتَيتَني تُعلِمُني،

ما الّذي رابَكَ ؟

أظُنُّ العَدُوَّ الحاضِرَ أتاكَ فقالَ لَكَ : مَن خَلَقَكَ ؟

فقُلتَ : اللّه ُ خَلَقَني ،

فقالَ لَكَ : مَن خَلَقَ اللّه َ؟

قالَ : إي و الّذي بَعَثَكَ بِالحَقِّ لَكانَ كَذا

فقالَ :

إنّ الشَّيطانَ أتاكُم مِن قِبَلِ الأعمالِ فلَم يَقوَ علَيكُم ،

فأتاكُم مِن هذا الوَجهِ لِكَي يَستَزِلَّكُم ،

فإذا كانَ كذلكَ فلْيَذكُرْ أحَدُكُم اللّه َ وَحدَهُ.

مردى خدمت پيامبر خدا صلى الله عليه و آله آمد و عرض كرد :

من دچار نفاق شده ام .

حضرت فرمود :

به خدا سوگند ، تو منافق نشده اى.

اگر منافق بودى نزد من نمى آمدى، تا مرا از آن آگاه كنى.

چه چيز تو را به ترديد افكنده است؟

گمان مى كنم آن دشمن حاضر [در همه جا، يعنى شيطان] به سراغت آمده و به تو گفته است:

چه كسى تو را آفريده است؟

و تو گفته اى: خدا مرا خلق كرده است

و او به تو گفته است: چه كسى خدا را آفريده است؟

مرد عرض كرد: آرى، سوگند به آنكه تو را به حق برانگيخت، همين گونه است

پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود:

شيطان از طريق اعمال و كردارهايتان نزد شما آمد و نتوانست بر شما چيره شود.

حالا از اين راه [يعنى راه عقايد] به سراغتان آمده است تا شما را بلغزاند.

هرگاه چنين چيزى براى يكى از شما پيش آمد، خدا را به يگانگى ياد كند.